برآورد تبخیر تعرق مرجع روزانه با حداقل داده‌های هواشناسی در اقلیم‌های نیمه خشک منتخب ایران

نویسندگان

  • بهرام بختیاری استادیار /بخش مهندسی آب، دانشکده کشاورزی، دانشگاه شهید باهنر کرمان، کرمان، ایران
  • علیرضا محبی دهاقانی دانش‌آموخته کارشناسی ارشد مهندسی منابع آب/ دانشکده کشاورزی، دانشگاه شهید باهنر کرمان (عضو انجمن پژوهشگران جوان دانشگاه شهید باهنر کرمان)
  • کورش قادری استادیار /بخش مهندسی آب، دانشکده کشاورزی، دانشگاه شهید باهنر کرمان، کرمان، ایران
چکیده مقاله:

تخمین صحیح و دقیق تبخیر-تعرق تأثیر بسزایی در مدیریت و برنامه‌ریزی صحیح منابع آب به ویژه در مناطق نیمه خشک و خشک دارد. روش‌های متعددی برای برآورد تبخیر-تعرق توسط محققان ارائه شده است. از جمله این روش‌ها می‌توان به انواع معادلات تجربی و روش‌های داده محور اشاره کرد. در این مطالعه از سه روش داده محور شبکه‌های تطبیقی مبتنی بر سیستم استنتاج فازی (ANFIS)، مدل درختی (M5) و ماشین‌های بردار پشتیبان (SVM) و پنج معادله تجربی برای تخمین تبخیر-تعرق روزانه در هشت اقلیم نیمه‌خشک ایران استفاده شده است. برای این منظور از داده‌های هواشناسی حداکثر و حداقل دما، رطوبت نسبی، سرعت باد و ساعات آفتابی و 11 ترکیب مختلف این متغیرها بین سال‌های 1980 تا 2009 به عنوان ورودی بــه روش‌های داده محور بــرای مدل‌سازی تبخیر-تعرق بهره گرفته شد که 80% داده‌ها برای آموزش و 20% آن‌ها برای آزمون مدل‌ها استفاده شد. سپس نتایج حاصله با مقادیر به دست آمده از معادله استاندارد پنمن- مانتیث  فائو 56 مقایسه شدند. عملکرد روش‌های مورد نظر با استفاده از شاخص‌های آماری میانگین مربعات خطا (RMSE)، ضریب تبیین (R2) و شاخص توافق (d) مورد بررسی قرار گرفت. روش‌های ماشین بردار پشتیبان و شبکه تطبیقی مبتنی بر سیستم استنتاج فازی در نه ترکیب متغیرهای هواشناسی  بهترین عملکرد را با RMSE بین  24/0 تا 55/1 میلی‌متر بر روز ارائه دادند. RMSE معادلات تجربی در دامنه بین 71/0 تا 96/5 میلی‌متر بر روز متغیر بودند و از میان آن‌ها معادلات بلانی- کریدل و مک گاینس-بردنه در غالب ایستگاه‌ها بالاترین دقت را داشتند. همچنین روشM5 نسبت به دو روش ANFIS و SVM در مواجهه با ورودی‌های مختلف در اقلیم‌های مطالعاتی عملکرد پایین‌تری را از خود نشان داد.

برای دانلود باید عضویت طلایی داشته باشید

برای دانلود متن کامل این مقاله و بیش از 32 میلیون مقاله دیگر ابتدا ثبت نام کنید

اگر عضو سایت هستید لطفا وارد حساب کاربری خود شوید

منابع مشابه

برآورد تبخیر تعرق مرجع روزانه با حداقل داده های هواشناسی در اقلیم های نیمه خشک منتخب ایران

تخمین صحیح و دقیق تبخیر-تعرق تأثیر بسزایی در مدیریت و برنامه ریزی صحیح منابع آب به ویژه در مناطق نیمه خشک و خشک دارد. روش های متعددی برای برآورد تبخیر-تعرق توسط محققان ارائه شده است. از جمله این روش ها می توان به انواع معادلات تجربی و روش های داده محور اشاره کرد. در این مطالعه از سه روش داده محور شبکه های تطبیقی مبتنی بر سیستم استنتاج فازی (anfis)، مدل درختی (m5) و ماشین های بردار پشتیبان (svm)...

متن کامل

بررسی کارآیی روشهای تجربی برآورد تبخیر- تعرق مرجع (بر پایه درجه حرارت) در اقلیمهای مختلف (مطالعه موردی ایران)

بررسی کارآئی روشهای تجربی بر آورد تبخیر و تعرق مرجع در بر آورد نیاز آبی گیاهان از اهمیت ویژه ای برخوردار است. لذا، در این مطالعه از دادههای هواشناسی 154 ایستگاه سینوپتیک کشور در مقطع آماری 15 ساله(1377 تا 1391)، تبخیر- تعرق پتانسیل برای تمام ایستگاههای سینوپتیک کشور، با استفاده از روشهای محاسباتی مبنی بر درجه حرارت هوا، مشتمل بر17 روش محاسبه شدند. نتایج حاصل از روشهای مختلف با نتیجه حاصل از روش...

متن کامل

مقایسه روش‌های مختلف برآورد تبخیرو تعرق مرجع بر اساس روش‌های تابش خورشیدی در اقلیمهای مختلف ایران

مقایسه روش‌های برآورد تبخیر- تعرق گیاه مرجع چمن در بین روش‌های برپایه تابش خورشیدی با مدل فائو پنمن مانتیث برای اقلیمهای مختلف کشور و تعیین بهترین مدل برای هر اقلیم در سراسر کشور انجام گرفت. معادلات مورد استفاده عبارتند بودند از تورک و تورک اصلاح شده، هارگریوز، معادلات مک کینگ، پریستلی- تیلور، جنسن- هیز، امسی گاینس و بوردن، جانز و ریچ، ایرماک، هانسن، دورنباس و پرویت، معادلات آبتیو و معادلات طبر...

متن کامل

بررسی تغییرات تبخیر و تعرق مرجع طی سده‌ی بیست و یکم در برخی مناطق نیمه خشک ایران

در این مطالعه، روند تغییرات تبخیر و تعرق مرجع (ET0) و عوامل کنترل‌کننده آن طی دوره­های 1966-2100 در شش ایستگاه سینوپتیک غربی کشور مطالعه شد. بدین منظور خروجی­های مدل اقلیمی HadCM3 تحت سناریوی انتشار B2 توسط مدل SDSM ریزمقیاس سازی شد. نتایج این پژوهش نشان داد که ­در سه دوره 30 ساله ابتدایی، میانی و انتهایی قرن 21، ET0 (میانگین تمامی ایستگاه­ها) به ترتیب 12/5، 33/7 و 01/11 درصد نسبت به دوره پایه ...

متن کامل

منابع من

با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید

ذخیره در منابع من قبلا به منابع من ذحیره شده

{@ msg_add @}


عنوان ژورنال

دوره 11  شماره 3

صفحات  131- 144

تاریخ انتشار 2016-04-01

با دنبال کردن یک ژورنال هنگامی که شماره جدید این ژورنال منتشر می شود به شما از طریق ایمیل اطلاع داده می شود.

میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com

copyright © 2015-2023